Ikona
Wstęp
UWAGA: Materiały na temat ikony są powszechnie dostępne. Zamieszczone poniżej treści zostały napisane na podstawie następujących materiałów:
- Książki:
- Karol Estreicher, Historia sztuki w zarysie, 1973,
- Nowa encyklopedia powszechna PWN, PWN 1995-1996,
- Ikona i kult ikony, Sergiusz Bułgakow, Bydgoszcz 2002,
- Świat ikony, Irina Jazykowa, Wydawcnictwo Księży Marianów 2007,
- Ikona, fakty i legendy, Konrad Onasch, Anemarie Schnieper, Arkady 2007
- Ikony w Polsce: od średniowiecza do współczesności, Michał Janocha, Arkady 2008
- Slovar Tolkovatel, St. Petersburg 1898.
- Internet:
Wszedzie tam, gdzie wykorzystano materiały z tych pozycji nie zamieszczono odwołań. W przypadkach szczególnych, np. cytaty, zdjęcia ikon i ich opisy będą zamieszczane odwołania do stosownych stron.
Współcześnie wiedza o ikonach jest ujęta w ikonografii, która jest dziedziną badań historii sztuki. Jej zadaniem jest opis i interpretacja elementów treściowych i symbolicznych w dziełach sztuki.
Ikonografia ma trzy odrębnie rozwijające się działy: ikonografię portretową, sakralną i przyrodniczą. Z kolei częścią ikonografii religijnej jest ikonografia chrześcijańska. Dzieli się ona na następujące ikonografie:
- trynitarną - obejmuje przedstawienia Boga Ojca, postacie i symbole oznaczające Chrystusa, sceny z Jego życia, działalności, cuda, Mękę i Zmartwychwstanie, wyobrażenia Ducha Świętego i Trójcy Świętej
- mariologiczną - obejmuje biblijne figury Matki Bożej, oznaczające ją symbole, wyobrażenia mówiące o jej udziale w życiu Syna, proroctwa, przedstawienia samej Matki Bożej
- angelistyczną - to ikonografia aniołów i złych duchów
- liturgiczną - obejmuje rok kościelny, jego święta, Mszę Świętą i Sakramenty Święte
- katechetyczną - obejmuje przedstawienia tematów z historii biblijnej
- hagiograficzną - obejmuje życiorysy świętych i błogosławionych